Η μαντζουράνα (Origanum majorana) είναι ένα αρωματικό φυτό, ποώδες, συγγενικό της ρίγανης. Προερχόμενο από τη Μεσογειακή περιοχή, η μαντζουράνα έχει εξαιρετική γαστρονομική και θεραπευτική αξία που αξίζει να εξερευνήσουμε.

Πιο αναλυτικά, το φυτό μαντζουράνα ανθίζει από τον Ιούλιο μέχρι το Σεπτέμβρη. Τα φύλλα της είναι μικρά, χνουδωτά και ωοειδή ενώ έχουν ένα έντονο χαρακτηριστικό άρωμα. Μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ως μπαχαρικό σε ψάρι ή κρέας, αλλά και ως αφέψημα καθώς διαθέτει οφέλη για τη υγεία μας. Επιπλέον, από τα φύλλα του μπορούμε να λάβουμε αιθέριο έλαιο για χρήση ως αντισηπτικό και αντισπασμωδικό. Οι σημαντικότερες χρήσεις της ήδη από την αρχαιότητα είναι κατά των στομαχικών και εντερικών διαταραχών, ενώ ο Ιπποκράτης την χρησιμοποιούσε σαν αντισηπτικό. Δείτε όλα τα θεραπευτικά μας βότανα εδώ.

Εικόνα από: slowmotiongli

Η Ιστορία της Μαντζουράνας

Η μαντζουράνα χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στη μαγειρική αλλά και ως αφέψημα. Στην αρχαιότητα θα τη συναντήσουμε με το όνομα ‘’αμαράκιο’’. Όνομα που πήρε από το βοτανολόγο Αμάρακο, το γιο του Κύπριου βασιλιά Κινύρα και ιερέα του ναού της Θεάς Αφροδίτης. Αναλυτικότερα, ο ίδιος χρησιμοποιούσε το βότανο σε μύρο στις λατρευτικές τελετές του ναού. Σύμφωνα με το μύθο, το δοχείο στο οποίο διατηρούσε το ιερό μύρο έπεσε από τα χέρια του και έσπασε. Έτσι απλώθηκε η μυρωδιά παντού, με αποτέλεσμα να γίνει αντιληπτό από τους θεούς και να τον τιμωρήσουν, μεταμορφώνοντάς τον στο φυτό αυτό.

Επίσης, ακόμα ότι η θεά Αφροδίτη χάρισε το φυτό αυτό στους αρχαίους, φυτεύοντας το στον Όλυμπο. Ήταν το σύμβολο της ευτυχίας και της αρμονίας.

Οι αρχαίοι Έλληνες την αποκαλούσαν η ‘’χαρά του βουνού’’

Επίσης, την έχουν χρησιμοποιήσει σε ερωτικά φίλτρα ενώ τα νεαρά κορίτσια άλειφαν τα μαλλιά τους με ένα ειδικό έλαιο που περιείχε μαντζουράνα ώστε να ονειρευτούν τον μέλλοντα σύζυγό τους. Σαν αφέψημα, ήταν κατάλληλο για στομαχικές διαταραχές και στον Μεσαίωνα ήταν φάρμακο για κρυολόγημα και ανακουφιστικό για τον πονόδοντο.

Το «αμαρακίνον» ή «σαμψύχινον» το συναντάμε και σε χώρες της Αιγύπτου σε τελετές του θεού Όσιρις, ενώ οι κάτοικοι της Κύπρου έφτιαχναν άρωμα από το φυτό το οποίο ήταν πολύ δυνατό και δημοφιλές. Έως και σήμερα, στο νησί της Κύπρου η μαντζουράνα έχει το «αμάρακα».

Γιατί είναι τόσο ωφέλιμη για την υγεία;

Αρχικά, αξίζει να αναφέρουμε ότι η μαντζουράνα είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και φυτικές ενώσεις που την καθιστούν εξαιρετικά ωφέλιμη για την υγεία μας. Ορισμένα από τα βασικά συστατικά της περιλαμβάνουν:

1. Πολυφαινόλες: Αυτές οι αντιοξειδωτικές ενώσεις βοηθούν στην προστασία των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες.

2. Βιταμίνες: Περιέχει βιταμίνες του συμπλέγματος B, όπως B1 (θιαμίνη), B2 (ριβοφλαβίνη) και B3 (νιασίνη).

3. Φυτικές ίνες: Περιέχει φυτικές ίνες που βοηθάνε στη ρύθμιση της πέψης.

Τα οφέλη της μαντζουράνας για την υγεία μας είναι σημαντικά

Ας εξετάσουμε τις βασικές ιδιότητές της:

1. Αντιοξειδωτικές Ιδιότητες: Η μαντζουράνα περιέχει αντιοξειδωτικές ενώσεις, όπως φλαβονοειδή και φαινολικά οξέα. Μπορεί δηλαδή να βοηθήσει στην προστασία των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες συμβάλλοντας στην γενικότερη υγεία.

2. Ευεξία του Γαστρεντερικού Συστήματος: Παραδοσιακά από αρχαιοτάτων χρόνων η μαντζουράνα για τη βελτίωση της πέψης και την ανακούφιση από διάφορα προβλήματα του γαστρεντερικού συστήματος, όπως η δυσπεψία και η κοιλιακή δυσφορία.

3. Ενδείξεις για αντισηπτικές ιδιότητες: Σε ορισμένες μελέτες, η μαντζουράνα έχει εμφανίσει αντισηπτικές ιδιότητες, που σημαίνει ότι μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της ανάπτυξης βακτηρίων και μικροβίων.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι πρέπει να καταναλώνουμε αυτό το βότανο με μέτρο. Παρότι έχει ηρεμιστική και καταπραϋντική δράση, σε μεγάλες δόσεις μπορεί να έχει παρενέργειες (όπως ζάλη, ενοχλήσεις στο πεπτικό σύστημα) και γι’ αυτό όπως και για κάθε βότανο, πρέπει να προσέχουμε.

Χρήσεις στην Κουζίνα

Η μαντζουράνα έχει ένα χαρακτηριστικό αρωματικό και γευστικό προφίλ με ελαφρώς γλυκιά, ξυλώδη γεύση. Συχνά την βλέπουμε ως μπαχαρικό για να προσθέσει γεύση σε ποικίλα φαγητά, όπως κρέατα, ψάρια, σάλτσες, σούπες και πίτσες. Είναι επίσης το κύριο συστατικό στο Ζατάρ (Za’atar) ένα αρωματικό μείγμα που υπάρχει ευρέως στη Μέση Ανατολή.

Παράλληλα μπορείτε κι εσείς οι ίδιοι να δημιουργήσετε μείγματα, μαρινάδες, αρωματικά ελαιόλαδα ή τσάι.

Συμπερασματικά, η μαντζουράνα είναι ένα εκπληκτικό βότανο με γαστρονομική και θεραπευτική αξία. Με τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες και τα θρεπτικά συστατικά, μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της υγείας μας και να προσφέρει νέες διαστάσεις στη γεύση των πιάτων μας. Αξίζει να εξερευνήσετε αυτό το φυτό και να απολαύσετε τα πολλαπλά οφέλη που προσφέρει. Στο tofillo θα βρείτε βιολογική μαντζουράνα από τα βουνά της Κρήτης.

Ενδιαφέροντα FATCS για τη μαντζουράνα

• Οι Αιγύπτιοι και οι Άραβες τη χρησιμοποιούσαν σαν φαρμακευτικό φυτό.
• Οι τραγουδιστές για να μαλακώσει η η φωνή τους πίνουν αφέψημα μαντζουράνας με μέλι.
• Οι κάτοικοι της Αγγλίας χρησιμοποιούσαν μαντζουράνα για την παραγωγή μπύρας. Έτσι την αρωμάτιζαν και τη συντηρούσαν.
• Η μαγειρική της χρήση στην Ιταλία και Ισπανία ξεκίνησε από το 1300.
• Περίπου το 1300 – 1600, κατά την περίοδο της Αναγέννησης, την χρησιμοποιούσαν για να αρωματίζει αυγά, κρέας και ψάρι.