Ως μια από τις πιο χαρακτηριστικές γεύσεις της Ελλάδας, η ρίγανη χρησιμοποιείται ευρέως στην ελληνική κουζίνα. Χρησιμοποιούνταν όμως από την αρχαιότητα και για θεραπευτικούς λόγους.

Η Ελληνική ρίγανη, που αυτοφύεται στη χώρα μας, διαφέρει από τα άλλα είδη ρίγανης γειτονικών περιοχών ενώ είναι η πιο διαδεδομένη μορφή ρίγανης στην Ελλάδα.

Ελάτε μαζί μας να εξερευνήσουμε τα χαρακτηριστικά, τα οφέλη και τις χρήσεις του πιο δημοφιλούς ελληνικού βοτάνου…

 

Τι Είναι η Ελληνική Ρίγανη;

Η Ελληνική ρίγανη (Origanum vulgare ssp. hirtum) θεωρείται η καλύτερη παγκοσμίως, γι’ αυτό άλλωστε είναι και ιδιαίτερα περιζήτητη, έχοντας άριστη ποιότητα όχι μόνο ως άγρια αλλά και όταν καλλιεργείται στο περιβάλλον του Ελλαδικού χώρου. Στην περιοχή της Μεσογείου συναντώνται διάφορα είδη ρίγανης, όπως η Ιταλική και η Τούρκικη, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο ακόμα περισσότερα, όλα είδη της οικογένειας των Χειλανθών όπου ανήκουν και άλλα αρωματικά φυτά όπως η μέντα, ο βασιλικός, το θυμάρι, το δενρολίβανο και το φασκόμηλο.

Η Ελληνική ρίγανη πήρε φυσικά το όνομά της από την άφθονη παρουσία της στην Ελληνική γη. Σε σύγκριση με τα μεσογειακά ξαδέρφια της, την Ιταλική και την Τουρκική ρίγανη, έχει μια πιο δυνατή γεύση που είναι γήινη, ελαφρώς πικάντικη και αρωματική, τόσο χαρακτηριστική που δε θα μπορούσε να αντικατασταθεί στις συνταγές που χρησιμοποιείται με κανένα άλλο είδος ρίγανης.

Όπως θα δείτε και παρακάτω σε αυτό το άρθρο, οι χρήσεις της στη μαγειρική είναι ουσιαστικά απεριόριστες!

 

Η Ιστορία της Ελληνικής Ρίγανης

Γνωρίζατε ότι στην ελληνική μυθολογία η ρίγανη συνδέεται με μια ρομαντική ιστορία; Σύμφωνα με τον μύθο, η Ελληνίδα θεά Αφροδίτη – θεά της αγάπης και της ομορφιάς – δημιούργησε και μεγάλωσε τη ρίγανη στον κήπο της στον Όλυμπο. Η ρίγανη έγινε σύμβολο ευτυχίας και χαράς για τον ελληνικό λαό και έτσι οι αρχαίοι Έλληνες τη χρησιμοποιούσαν ευρέως σε γαμήλιες τελετές και για καλή τύχη.

Πράγματι, η λέξη ρίγανη προέρχεται από δύο ελληνικές λέξεις: «όρος» που σημαίνει βουνό και «γάνος» που σημαίνει χαρά. Οπότε ρίγανη κυριολεκτικά σημαίνει «χαρά του βουνού»!

Η παλαιότερη γνωστή χρήση της ρίγανης χρονολογείται πριν από 4.000 χρόνια στην Τουρκία. Λίγο καιρό αργότερα, ο διάσημος Έλληνας γιατρός Ιπποκράτης το συνταγογραφούσε τακτικά στους ασθενείς του για να ανακουφίσει πεπτικά προβλήματα και να καταπραΰνει ασθένειες του αναπνευστικού. Την ίδια περίοδο, στον αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό είχε ήδη ξεκινήσει η χρήση της ρίγανης ως καρύκευμα στη μαγειρική.

Αργότερα, κατά τον Μεσαίωνα στην Ευρώπη και την Κίνα, συνεχίστηκε η παράδοση της χρήσης της ρίγανης για ιατρικούς σκοπούς. Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής χρησιμοποιούσαν τη ρίγανη θεραπευτικά για παθήσεις όπως ρευματισμούς, πονόδοντο και πυρετό.

Μέχρι την Ελισαβετιανή εποχή, πολλές από τις προκαταλήψεις γύρω από τις δυνάμεις της ρίγανης επανεμφανίστηκαν. Έτσι εκτός των άλλων, χρησιμοποιήθηκε για να φέρει ευτυχία, υγεία και καλή τύχη!

Ιδιότητες της Ρίγανης

Αναφερθήκαμε παραπάνω για το ότι η ρίγανη χρησιμοποιήθηκε από αρχαιοτάτων χρόνων για την αντιμετώπιση προβλημάτων του πεπτικού συστήματος, για ρευματικούς και σωματικούς πόνους. Το βότανο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται παραδοσιακά για τέτοιου είδους ζητήματα έως και σήμερα.¹

Πράγματι, υπάρχουν πολλά οφέλη από αυτό το υπέροχο βότανο! Εδώ είναι μόνο μερικά από αυτά…

 

 

1. Καλό για την υγεία της καρδιάς και τη γενικότερη υγεία του σώματος

Έχουμε δει και σε άλλα άρθρα, όπως για παράδειγμα σε αυτό για το τσάι χαμομηλιού, ότι τα αντιοξειδωτικά είναι άφθονα σε πολλά ελληνικά βότανα και η ελληνική ρίγανη δεν διαφέρει. Περιέχει υψηλό επίπεδο αντιοξειδωτικών,² και συγκεκριμένα θυμόλης με πολλά οφέλη για την υγεία.

Τα αντιοξειδωτικά της ρίγανης είναι σε θέση να εξουδετερώσουν τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν βλάβη σε διάφορες λειτουργίες του σώματος. Λόγω του υψηλού επιπέδου αντιοξειδωτικών της ρίγανης, είναι επομένως ένα εξαιρετικό βότανο για τη γενικότερη υγεία και ευεξία, συμπεριλαμβανομένης της υγείας της καρδιάς.

Την επόμενη φορά λοιπόν που θα ετοιμάσετε ένα υγιεινό γεύμα για την καρδιά, γιατί να μην συμπεριλάβετε λίγη ρίγανη; Στο tofillo λατρεύουμε να συμπεριλαμβάνουμε την αποξηραμένη ρίγανη όταν φτιάχνουμε ζυμαρικά για όλη την οικογένεια τα Σαββατοκύριακα!

2. Καταπολεμά τις φλεγμονές

Όλοι γνωρίζουμε ότι η φλεγμονή είναι μια μεγάλη ανησυχία για την υγεία στη σύγχρονη εποχή μας. Φαίνεται ότι πολλές από τις σύγχρονες ανέσεις / συνήθειες – γρήγορο φαγητό, καθιστικός τρόπος ζωής – μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στο σώμα.

Γνωρίζατε ότι η ρίγανη περιέχει υψηλά επίπεδα μιας ένωσης που ονομάζεται καρβακρόλη, η οποία έχει αποδειχθεί ότι έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες; Σε μια μελέτη σε ζώα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η καρβακρόλη μείωσε το πρήξιμο στα πόδια των ποντικών έως και 57%.³ Και σε μια άλλη μελέτη σε ζώα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα μείγμα αιθέριων ελαίων ρίγανης και θυμαριού μείωσε επίσης την εσωτερική φλεγμονή του πεπτικού συστήματος στα ποντίκια.⁴

Έτσι, ενώ χρειάζεται ακόμη να γίνει έρευνα ειδικά για τις ανθρώπινες αντιδράσεις, η σύγχρονη επιστήμη φαίνεται να υποστηρίζει την παραδοσιακή πρακτική της χρήσης της ρίγανης για την καταπολέμηση της φλεγμονής.

 

3. Βοηθά στη διαχείριση του διαβήτη

Ο διαβήτης αποτελεί πλέον μια επιδημία της σύγχρονης εποχής. Με τη μαζική παραγωγή γλυκών και επεξεργασμένων τροφίμων, όλο και περισσότεροι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αναπτύσσουν διαβήτη τύπου 2.

Είναι ενδιαφέρον ότι σε μελέτες σε ζώα, το εκχύλισμα ρίγανης αποδείχθηκε ότι βοηθά στη βελτίωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και στην αποκατάσταση του κατεστραμμένου ιστού του ήπατος και των νεφρών (που μπορεί να προκαλέσει διαβήτη).⁵

Αν και δεν μπορούμε να πούμε ότι η χρήση της ρίγανης από μόνη της θα αποτρέψει ή θα θεραπεύσει τον διαβήτη, η επιστήμη δείχνει ότι μπορεί να αποτελέσει τουλάχιστον μέρος ενός αποτελεσματικού σχεδίου θεραπείας του.

 

4. Αντιβακτηριδιακές και αντιικές ιδιότητες

Ένα μεγάλο ζήτημα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη ιατρική σήμερα είναι η εμφάνιση ασθενειών ανθεκτικών στα αντιβιοτικά. Παραδόξως, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι αντιβακτηριακές ιδιότητες της ρίγανης ήταν σε θέση να επηρεάσουν σημαντικά διάφορα βακτήρια που δεν ανταποκρίνονταν σε άλλα φάρμακα.⁶ Αν και χρειάζεται να γίνει περισσότερη έρευνα, αυτή η πρώιμη έρευνα δείχνει ότι λόγω των αντιβακτηριακών ιδιοτήτων της ρίγανης, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά ασθενειών.

Η ρίγανη έχει επίσης ισχυρές αντιικές ιδιότητες, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς της σε ενώσεις όπως η θυμόλη και η καρβακρόλη. Συγκεκριμένα, η καρβακρόλη έχει αποδειχθεί ότι αδρανοποιεί τον νοροϊό (ιός που προκαλεί γρίπη στομάχου) μέσα σε μία ώρα από τη στιγμή της εφαρμογής!⁷ Επιπλέον, τόσο η θυμόλη όσο και η καρβακρόλη έχει αποδειχθεί ότι αδρανοποιούν το 90% του ιού του απλού έρπητα, επίσης εντός μίας ώρας από τη στιγμή της εφαρμογής.⁸

Αυτά ήταν μερικά μόνο από τα σημαντικά οφέλη της ρίγανης. Τώρα, πρέπει να αναρωτιέστε – πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη ρίγανη προκειμένου αφενός να απολαύσετε τη νόστιμη γεύση της και αφετέρου να έχετε αυτά τα υπέροχα οφέλη.

Λοιπόν, εδώ είναι μερικές ιδέες…

 

Χρήσεις ρίγανης

 

Καρύκευμα ρίγανης

Η ρίγανη χρησιμοποιείται τόσο ευρέως στην ελληνική κουζίνα που αν η Ελλάδα είχε ένα εθνικό βότανο, αυτό σίγουρα θα ήταν η ρίγανη!

Η ελληνική ρίγανη έχει μια ζεστή και ελαφρώς ξινή και πικάντικη γεύση, η οποία μπορεί να ποικίλλει σε ένταση ανάλογα με τις συνθήκες στις οποίες καλλιεργείται. Το βότανο δίνει μια γήινη, αλμυρή γεύση σε διάφορα πιάτα, όπως ψητά κρέατα και σαλάτες.

Στην πραγματικότητα, η γεύση είναι ακόμη πιο έντονη όταν χρησιμοποιείται η αποξηραμένη μορφή του βοτάνου – σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα βότανα, γίνεται πιο γευστικό όταν αποξηραίνεται.

Στο tofillo λατρεύουμε να χρησιμοποιούμε την αποξηραμένη Ελληνική Ρίγανη] σε πολλά πιάτα, από παραδοσιακή παρασκευή ελληνικού αρνιού μέχρι σπιτική σάλτσα ζυμαρικών και ψητή φέτα με ντομάτα.

 

 

 

Εδώ είναι δύο ακόμη από τις πιο αγαπημένες και παραδοσιακές χρήσεις της ρίγανης:

 

• Ρίγανη στην Πίτσα

Θα ακούσετε συχνά η ρίγανη να αναφέρεται και ως το «βότανο της πίτσας». Και όχι άδικα καθώς ο γευστικός συνδυασμός της με τη ζύμη, τη σάλτσα ντομάτας και το λιωμένο τυρί είναι πραγματικά μοναδικός! Δοκιμάστε μία πιο δυνατή γεύση στην πίτσα σας, χρησιμοποιώντας την Αποξηραμένη Ελληνική Ρίγανη μας.

 

• Ρίγανη σε Ελληνική Σαλάτα

Φυσικά, ως η γεύση της Ελλάδας, η ρίγανη δε θα μπορούσε να μην είναι βασικό συστατικό για την Ελληνική σαλάτα. Σε συνδυασμό με άλλα παραδοσιακά υλικά (αγγούρι, ντομάτα, φέτα, ελιές και κρεμμύδι), η ρίγανη απογειώνει τη γεύση μιας Ελληνικής σαλάτας. Η ρίγανη ταιριάζει απόλυτα με το κρεμμύδι και την μοναδική υφή της Ελληνικής φέτας. Νοστιμότατο!

Τσάι Ρίγανης

Εκτός από καρύκευμα, μια άλλη χρήση της ρίγανης είναι ως βότανο για τσάι.

Το τσάι ρίγανης είναι ένα ζεστό, γήινο και ελαφρώς πικάντικο τσάι, επομένως είναι ιδανικό για όταν θέλετε ένα θρεπτικό ρόφημα. Πίνοντάς το, μπορείτε να αποκτήσετε μερικά από τα οφέλη για την υγεία της ρίγανης που έχουμε αναφέρει νωρίτερα σε αυτό το άρθρο. Επιπλέον, μεταξύ των παραδοσιακών ιδιοτήτων του ροφήματος συγκαταλέγονται: καταπράυνση μυϊκών κραμπών, πόνων περιόδου και συμπτωμάτων του κοινού κρυολογήματος, καθώς και πρόληψη της δυσκοιλιότητας και της διάρροιας.

Για να μάθετε περισσότερα για το βοτανικό αυτό τσάι, ρίξτε μια ματιά στο άρθρο μας για το τσάι ρίγανης!

 

Αιθέριο Έλαιο Ρίγανης

Τέλος, ένας ακόμα τρόπος για να επωφεληθείτε από τη ρίγανη είναι το αιθέριο έλαιο ρίγανης.

Γνωρίζατε ότι η Ελληνική ρίγανη έχει την υψηλότερη συγκέντρωση αιθέριου ελαίου ρίγανης, σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλο είδος παγκοσμίως;

Όπως θα περίμενε κανείς, το αιθέριο έλαιο ρίγανης παρέχει πολλά από τα σημαντικά οφέλη που εξερευνήσαμε παραπάνω. Συγκεκριμένα, έχει πολύ ισχυρές αντιβακτηριδιακές και αντιμυκητιακές ιδιότητες. Έρευνες έχουν δείξει ότι το αιθέριο έλαιο ρίγανης μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη ορισμένων μολυσματικών βακτηρίων⁹ και επίσης ότι λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του ελαίου σε θυμόλη, μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία κοινών μυκητιασικών λοιμώξεων όπως λοιμώξεις των νυχιών, μυκητιάσεων των ποδιών (Athlete’s foot) και λοιμώξεων από ζυμομύκητες.¹⁰

Αυτή ήταν λοιπόν η περιήγηση μας σε μερικά από τα σπουδαιότερα οφέλη και χρήσεις αυτού του ισχυρού βοτάνου! Όπως έχετε δει, η ρίγανη έχει χρησιμοποιηθεί εδώ και χιλιάδες χρόνια τόσο για την υπέροχη γεύση όσο και τις θεραπευτικές της ιδιότητες!

Εάν εμπνευστήκατε και επιθυμείτε να βάλετε και εσείς την Ελληνική ρίγανη στη μαγειρική ή στο τσάι σας, τότε ανακαλύψτε την Αποξηραμένη Ελληνική Ρίγανη μας, στο ηλεκτρονικό μας κατάστημα.

 

Ελπίζουμε να το απολαύσετε!

 

 

[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5874591/

2 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8933203/

3 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22892022/

4 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18288268/

5 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5242351/

6 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6182053/

7 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24779581/

8 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22890541/

⁹ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23484421/

10 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4659158/