Τα τελευταία χρόνια, γίνεται πολύς λόγος για τον ρόλο των αντιοξειδωτικών και πως αυτά μπορούν να συμβάλλουν στη θωράκιση και βελτίωση της ανθρώπινης υγείας. Πληθώρα επιστημονικών μελετών και αναφορών υποστηρίζουν ότι συγκεκριμένες τροφές αποτελούν πλούσιες πηγές αντιοξειδωτικών και βέβαια μεταξύ αυτών δε θα μπορούσαν να λείπουν τα βότανα!
Τι είναι τα αντιοξειδωτικά και πώς δρουν στον οργανισμό μας;
Ας μεταφερθούμε στον εκπληκτικό κόσμο των ατόμων και των μορίων και ας υποθέσουμε ότι τα μόρια είναι μικρές κοινωνίες. Η κάθε κοινωνία αποτελείται από πολλές μονάδες, τα άτομα (κάθε άτομο έχει πρωτόνια- θετικά φορτισμένα και ηλεκτρόνια – αρνητικά φορτισμένα). Σε κάθε κοινωνία υπάρχουν άτομα που δεν διαταράσσουν την εύρυθμη λειτουργία της και άναρχα που προκαλούν προβλήματα. Στην πρώτη περίπτωση των ατόμων που δεν διαταράσσουν την εύρυθμη λειτουργία θεωρούμε τα άτομα των οποίων το φορτίο είναι ουδέτερο (τα πρωτόνια είναι ίσα με τα νετρόνια), ενώ τα άναρχα είναι τα άτομα (ελεύθερες ρίζες) που για κάποιο λόγο φέρουν ένα ελεύθερο ηλεκτρόνιο. Η διαφορετικότητά αυτή, ωθεί τα συγκεκριμένα άτομα στο να θέλουν να διαταράξουν την ισορροπία, επιδιώκοντας είτε να αποσπάσουν ένα ηλεκτρόνιο από κάπου αλλού ή να δώσουν το επιπλέον φορτίο τους σε κάποιο άλλο άτομο. Το αποτέλεσμα είναι αυτοί οι λίγοι ταραξίες της κοινωνίας να προκαλούν μεγάλες δυσλειτουργίες που μπορεί να οδηγήσουν σε καταστροφές ολοκληρωτικές και ανεπανόρθωτες…
Η κοινωνία δίνει σημάδια και ζητάει βοήθεια από εξωτερικούς συνεργάτες. Η βοήθεια παρέχεται μέσω στρατιωτών που έχουν στις φαρέτρες τους όπλα κατά των «κακών» ατόμων (ελεύθερων ριζών) και ονομάζονται αντιοξειδωτικά! Με δυο λόγια, τα αντιοξειδωτικά προσφέρουν στον οργανισμό μας προστασία έναντι των ελεύθερων ριζών που είναι υπεύθυνες για τη δημιουργία πληθώρας ασθενειών (όπως ο καρκίνος) αλλά και της πρόωρης γήρανσης.
Οι σύμμαχοι του ανθρώπινου οργανισμού
Ο οργανισμός μας έχει την ικανότητα να προστατεύεται ο ίδιος από τους εχθρούς του, ωστόσο χρειάζεται την κατάλληλη στήριξη μέσω των τροφών που λαμβάνουμε για να τον ενισχύουμε και να του προσφέρουμε επιπλέον όπλα στις καθημερινές μάχες που δίνει. Όπλα όπως Βιταμίνες, Καροτενοειδή και Πολυφαινόλες, τα οποία θα βρει σε τροφές όπως φρούτα και λαχανικά.
Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές μελέτες, αλλά και βάση αναφορών από το παρελθόν, μεταξύ των προϊόντων με σημαντικότατη αντιοξειδωτική δράση συγκαταλέγονται και πληθώρα βοτάνων. Βότανα τα οποία είτε χρησιμοποιούνται ως συστατικά φυσικών φαρμακευτικών σκευασμάτων ή καταναλώνονται ως βοτανικά τσάγια ή συστατικά / καρυκεύματα σε μαγειρικές δημιουργίες μόνο ωφέλιμα μπορεί να αποδειχθούν για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Γνωρίζοντας βότανα της Ελληνικής γης με αντιοξειδωτική δράση
Αν και ο κατάλογος των βοτάνων με αντιοξειδωτικές ιδιότητες είναι μακρύς, αν θα θέλαμε να ξεχωρίσουμε 5 από αυτά, χαρακτηριστικά της Ελληνικής γης, με αναφορές από την επιστημονική κοινότητα για την αντιοξειδωτική τους δράση θα ξεχωρίζαμε τα παρακάτω.
Ρίγανη (Origanum vulgare):
Η ρίγανη αποτελεί αναμφίβολα το διασημότερο βότανο της Μεσογειακής κουζίνας. Διαθέτει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, η οποία σύμφωνα με μελέτες διατηρείται τόσο στη φρέσκια όσο και την αποξηραμένη μορφή. Τόσο τα αποξηραμένα μέρη του φυτού όσο και το αιθέριο έλαιό του χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για την αντιμετώπιση αναπνευστικών διαταραχών, δυσπεψίας και ρευματοειδής αρθρίτιδας. Η αντιβακτηριακή και αντιοξειδωτική της δράση οφείλονται σε δυο βασικά συστατικά του αιθέριου ελαίου της, της καρβακρόλης και της θυμόλης. Μάθετε περισσότερα για την αγαπημένη μας ρίγανη, εδώ!
Δενδρολίβανο (Rosmarinus officinalis):
Το χαρακτηριστικό φύλλωμα του δενδρολίβανου εκτός των όμορφων αρωμάτων που χαρίζει συνοδεύεται από πληθώρα φαρμακευτικών ιδιοτήτων που ο άνθρωπος από νωρίς εκτίμησε και προσπαθεί ακόμα να εκμεταλλευτεί. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εγκρίνει το εκχύλισμα δενδρολίβανου ως ένα ασφαλές και αποτελεσματικό φυσικό αντιοξειδωτικό για τη διατήρηση των τροφίμων. Επιπλέον, σύμφωνα με σύγχρονες μελέτες, το καρνοσικό οξύ που περιέχεται στο δενδρολίβανο μπορεί να προστατεύσει τον εγκέφαλο από διάφορες παθήσεις που έχουν να κάνουν με τη γήρανσή του και καταστάσεις νευρο-εκφύλισης. Διαβάστε περισσότερα για το δεντρολίβανο εδώ.
Θυμάρι (Thymus vulgaris):
Οι αρωματικές και φαρμακευτικές ιδιότητες του θυμαριού, το καθιστούν ένα από τα πιο δημοφιλή βότανα όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παγκοσμίως. Εκτός της χρήσης του στη μαγειρική, καταναλώνεται ως βοτανικό τσάι, αλλά και ως συστατικό σε φυσικά φαρμακευτικά σκευάσματα. Σύμφωνα με σχετική έρευνα το εκχύλισμα θυμαριού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντιοξειδωτικό τόσο σε τρόφιμα όσο και φαρμακευτικά σκευάσματα, αντικαθιστώντας τις αντίστοιχες συνθετικές ουσίες. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το θυμάρι εδώ.
Φασκόμηλο (Salvia fruticose):
Το φασκόμηλο είναι ένα βότανο που χρησιμοποιείται από αρχαιοτάτων χρόνων στη λαϊκή ιατρική. Σύγχρονες μελέτες δικαιώνουν την πίστη των προγόνων μας στις ιδιότητες του μοναδικού αυτού βοτάνου και πιστοποιούν τις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις του. Διαβάστε περισσότερα για το “θαυματουργό” φασκόμηλο εδώ!
Δίκταμο (Origanum dictamnus):
Το δίκταμο, ενδημικό φυτό της Κρήτης αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα φυτά του νησιού, γνωστό παγκοσμίως για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Οι ιδιότητες του δίκταμου είχαν αρχίσει να μελετώνται ήδη από την αρχαιότητα ενώ συνεχίζονται ακόμα και σήμερα. Συνοψίζοντας τις κυριότερες από αυτές, το δίκταμο θεωρείται: Αντιοξειδωτικό, επουλωτικό, εμμηναγωγό, πεπτικό, διουρητικό, αντισπασμωδικό, στυπτικό, καταπραϋντικό του νευρικού συστήματος, αντιβακτηριακό, αντιμυκητιασικό. Μάθετε περισσότερα για το Δίκταμο, στο αναλυτικό άρθρο μας εδώ.
Η λίστα των βοτάνων με αντιοξειδωτικές ιδιότητες είναι μεγάλη και τα βότανα αποτελούν συχνά αντικείμενο μελετών μπαίνοντας στο μικροσκόπιο των επιστημών προκειμένου να μελετηθούν περεταίρω οι φαρμακευτικές τους ιδιότητες. Και είναι πράγματι εκπληκτικό το γεγονός ότι όλα αυτά τα βότανα είναι γνωστά εδώ και χιλιάδες χρόνια και ακόμα δεν έχουμε ανακαλύψει πλήρως τα καλά κρυμμένα μυστικά τους! Σε κάθε περίπτωση η καθημερινή τους χρήση, είτε στο φαγητό μας ή ως βοτανικά τσάγια, μόνο ωφέλιμα μπορεί να αποδειχτούν, συμβάλλοντας στη θωράκιση και ενδυνάμωση του οργανισμού μας. Θέλετε να δοκιμάσετε την αγαπημένη μας σειρά βιολογικών κρητικών βοτάνων tofillo; Στο ανανεωμένο διαδικτυακό μας κατάστημα θα βρείτε εγκεκριμένα βιολογικά βότανα που παράγουμε και συσκευάζουμε οι ίδιοι! Μπορείτε να δείτε τα βιολογικά βότανα tofillo εδώ!